Regelgeving veiligheidsdouches: hoe staat het ervoor?
Veiligheidsdouches vormen een onmisbare schakel in de bescherming van medewerkers die werken met gevaarlijke stoffen. In een noodsituatie – denk aan spatten in het gezicht of direct huidcontact – moet een oog- of lichaamsdouche binnen enkele seconden beschikbaar én direct effectief zijn. Maar wie denkt dat dit volledig is afgedekt in wet- en regelgeving, stuit op teleurstelling. De Europese norm EN 15154 biedt technische richtlijnen, maar schiet tekort op meerdere fronten. In Nederland wordt gewerkt aan een aanvullende praktijkrichtlijn die meer duidelijkheid moet bieden. Wat kunt u daar nu al van leren?
De beperkingen van de huidige norm
De norm EN 15154 bevat eisen over onder andere debiet, doorstromingstijd, markering en positionering van veiligheidsdouches. Prima uitgangspunten, maar ze blijven technisch van aard. Er is weinig aandacht voor gebruiksgemak, toegankelijkheid of concrete toepassing in verschillende soorten werkplekken. Hierdoor ontstaan grijze gebieden. Wanneer is een douche bijvoorbeeld goed bereikbaar genoeg? Hoeveel douches zijn nodig voor een bepaalde ruimte of activiteit? En wat betekent een "veilige watertemperatuur" in de praktijk?
Praktische richtlijnen via een NPR
Om die kloof tussen norm en praktijk te dichten, is in Nederland een NPR (Nederlandse Praktijkrichtlijn) in ontwikkeling. Deze zal niet alleen verwijzen naar de EN-norm, maar vooral antwoord geven op praktische vragen die spelen op de werkvloer. Het doel: duidelijkheid voor installateurs, inkopers en gebruikers. Niet door strengere eisen te stellen, maar door richtlijnen te geven die helpen bij het maken van onderbouwde keuzes.
Wat kunt u verwachten van de NPR?
De NPR vult de leemtes van de EN 15154 op met concrete aanbevelingen. Een paar voorbeelden:
Aantal en bereikbaarheid
De huidige norm geeft geen uitsluitsel over hoeveel douches nodig zijn of hoe ver ze maximaal van een werkplek mogen staan. De praktijkrichtlijn adviseert hierover wél. Zo wordt er gekeken naar loopafstanden, reactietijd en de aard van de gebruikte stoffen. Het doel is simpel: zorg dat hulp altijd binnen handbereik is.
Watertemperatuur verfijnen
De norm noemt een vrij breed bereik van 15 tot 37 °C. Dat is technisch correct, maar praktisch onhandig. Te koud water kan leiden tot onderkoeling of schrikreacties; te warm kan juist schade verergeren. De richtlijn stuurt aan op een doeltemperatuur tussen 20 en 25 °C – comfortabel én veilig, met minimale kans op legionellagroei.
Toegankelijkheid en installatie
Bij oogdouches is het belangrijk dat ze niet alleen op de juiste hoogte zijn geïnstalleerd, maar ook dat ze bruikbaar zijn voor kleinere personen of mensen met een beperking. Door een minimale en maximale bereikhoogte en dieptemaat aan te geven, wordt dit concreet. Oplossingen zoals een uittrekbare slang of verstelbare hoogte komen hierin terug.
Risicogebaseerde toepassing
Niet elke werkomgeving heeft dezelfde veiligheidsbehoeften. In een chemisch laboratorium gelden andere eisen dan in een garage of onderwijsinstelling. De NPR helpt bedrijven om de juiste maatregelen te treffen, zonder te overdimensioneren – dus effectief én kostenefficiënt.
Waterkwaliteit en legionellapreventie
De EN-norm beperkt zich tot het benoemen van drinkwaterkwaliteit, maar zegt niets over legionella of terugstroombeveiliging. Een gemiste kans, zeker in installaties die op proces- of bluswater zijn aangesloten. De praktijkrichtlijn vult dit aan met duidelijke eisen rond beheer, spoelfrequentie en technische beveiligingen zoals keerkleppen.
Inspectie en onderhoud
Een veiligheidsdouche is pas veilig als deze ook goed werkt op het moment dat het nodig is. Regelmatige controle, onderhoud en testprocedures zijn dus essentieel. De richtlijn adviseert om dit structureel op te nemen in het veiligheidsbeheer – van maandelijkse tests tot jaarlijkse keuringen.
Richting meer duidelijkheid en veiligheid
De NPR wordt opgesteld in samenwerking met deskundigen uit verschillende sectoren. Die brede basis zorgt ervoor dat de richtlijn straks niet alleen technisch klopt, maar ook praktisch bruikbaar is – voor laboratoria, industrie, onderwijsinstellingen en andere risicovolle omgevingen.
De verwachting is dat zowel de vernieuwde EN 15154 als de Nederlandse NPR binnenkort beschikbaar zijn. Maar u hoeft daar niet op te wachten. De inzichten die nu al gedeeld worden, helpen u om vooruit te denken en maatregelen te nemen die verder gaan dan de minimale eisen. Uiteindelijk draait het om één ding: zorgen dat medewerkers direct geholpen kunnen worden als het misgaat.
Andere relevante artikelen
De technische informatie op deze pagina is met zorg en naar ons beste weten en overtuiging samengesteld. Niettemin kan DENIOS B.V. geen enkele garantie of aansprakelijkheid aanvaarden, contractueel, rechtmatig of anderszins, voor de actualiteit, volledigheid en correctheid, noch jegens de lezer, noch jegens derden. Het gebruik van de informatie en inhoud voor eigen of derde doeleinden is dan ook voor eigen risico. Neem in ieder geval de plaatselijk en actueel geldende wetgeving in acht.